Samenvatting
Urine-incontinentie is een veelvoorkomend probleem bij ouderen. Er zijn grofweg vijf vormen van urine-incontinentie: stressincontinentie, urgency-incontinentie, gemengde incontinentie, overloopincontinentie en functionele incontinentie. Door het afnemen van een goede anamnese, het in kaart brengen van de incontinentiebevorderende factoren, een vaardig lichamelijk onderzoek en een mictiedagboek kan in de meeste gevallen het type incontinentie bepaald worden en een behandeling worden ingesteld. Aanpak van de incontinentiebevorderende factoren is de eerste stap in de behandeling. Bij onvoldoende effect heeft het toevoegen van oefentherapie de voorkeur. Bij stressincontinentie vaker dan twee keer per week is te overwegen om met de vrouw te overleggen of een verwijzing voor een mid-urethraal bandje de voorkeur heeft boven oefentherapie.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Literatuur
Teunissen D. Urinary incontinence in the elderly in general practice. Proefschrift Radboudumc Nijmegen. Wageningen: Ponsen en Looijen; 2006.
Teunissen D, Dekker JH, Lagro-Janssen ALM, Berghmans LCM, Uijen JHJM, Mientjes GHC, et al. NHG-Standaard incontinentie voor urine bij vrouwen. 2e herziening. Huisarts Wet. 2015;58(7):368–75.
Van Iersel M, et al. Leerboek geriatrie probleem georiënteerd werken met ouderen. 3e druk. Utrecht: De Tijdstroom; 2017.
Prins A, Bosch JLHR. Urologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2004.
Dik P, Veenboer PW. Spina bifida, spinale dysrafie, neurogene blaasfunctiestoornissen. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Bijblijven uitgave 9/2017.
Klaasen R, Hilkens C, Teunissen D, Lagro-Janssen T. Urine-incontinentie heeft een negatieve invloed op het seksuele functioneren van vrouwen. Tijdschr Seksuol. 2008;32:20–7.
Visser E, De Bock GH, Berger MY, Dekker JH. Impact of urinary incontinence on sexual functioning in community-dwelling older women. J Sex Med. 2014;11:1757–65.
Van den Muijsenbergh METC, Lagro-Janssen ALM. Urinary incontinence in Moroccan and Turkish women. Br J Gen Pract. 2006;56:945–9.
Lagro-Janssen T, Teunissen D. Urine-incontinentie op oudere leeftijd. Huisarts Wet. 2009;13:674–8.
Brown JS, Bradley CS, Subak LL, et al. The sensitivity and specificity of a simple test to distinguish between urge and stress urinary incontinence. Ann Intern Med. 2006;144(10):715–23.
Richtlijn urine-incontinentie bij kwetsbare ouderen. Utrecht: V&VN; 2010.
Sjöström M, Umefjord G, Stenlund H, Carlbring P, Andersson G, Samuelsson E. Internet-based treatment of stress urinary incontinence: a randomised controlled study with focus on pelvic floor muscle training. BJU Int. 2013;112(3):362–72.
Labrie J, Berghmans BLCM, Fischer K, Milani AL, Van der Wijk I, Smalbraak JC, Vollebregt A, et al. Surgery versus physiotherapy for stress urinary incontinence. N Engl J Med. 2013;369:1124–33.
Eustice S, Roe B, Paterson J. Prompted voiding for the management of urinary incontinence in adults. Cochrane Database Syst Rev. 2000;(2):CD002113. Doi: https://doi.org/10.1002/14651858.CD002113
Mirabegron. Gebu. 2015;10(49):119–20.
Teunissen TAM, Lagro-Janssen ALM. Sex differences in the use of absorbent (incontinence)pads in independently living elderly people: do menreceive less care? Int J Clin Pract. 2009;6:869–73.
Malek JM, Ellington DR, Jauk V, Szychowski JM, Parden AM, Richter HE. The effect of age on stress and urgency urinary incontinence outcomes in women undergoing primary midurethral sling. Int Urogynecol J. 2015;26(6):831–5.
Miotla P, Cartwright R, Skorupska K, et al. Urinary retention in female OAB after intravesical Botox injection: who is really at risk? Int Urogynecol J. 2017;28:845.
Gormley EA, Lightner DJ, Faraday M, Vasavada SP, American Urological Association, Society of Urodynamics, Female Pelvic Medicine. Diagnosis and treatment of overactive bladder (non-neurogenic) in adults: AUA/SUFU guideline amendment. J Urol. 2015;193(5):1572.
Stewart F, Gameiro OL, El Dib R, Gameiro MO, Kapoor A, Amaro JL. Electrical stimulation with non-implanted electrodes for overactive bladder in adults. Cochrane Database Syst Rev. 2016;4:CD010098.
Teunissen DT, Stegeman MM, Bor HH, Lagro-Janssen T. Treatment by a nurse practitioner in primary care improves the severity and impact of urinary incontinence in women. An observational study. ABMC Urol. 2015;15:51. https://doi.org/10.1186/s12894-015-0047-0.
Leesadviezen voor patiënten
thuisarts.nl: urine-incontinentie bij vrouwen; plasklachten bij mannen.
Gezondheidsboek. Wie helpt mij als ik ziek ben? Marianne Schoevers, Maria van de Muijsenbergh, Toine Lagro-Janssen. www.pharos.nl.
Leesadviezen voor professionals
Van Iersel M, et al. Leerboek geriatrie probleem georiënteerd werken met ouderen. 3e druk. Utrecht: De Tijdstroom; 2017.
Bekkenbodem belicht (man en vrouw). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Bijblijven 09:2015.
Van Kerrebroeck PhEV, Van Koeveringe G. Urine-incontinentie. In: Bangma CH, redactie. Urologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2013.
Prins A, Bosch JLHR. Urologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2004.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2020 Bohn Stafleu van Loghum is een imprint van Springer Media B.V., onderdeel van Springer Nature
About this chapter
Cite this chapter
Teunissen, T.A.M., Lagro-Janssen, A.L.M. (2020). Urine-incontinentie bij ouderen. In: Lagro-Janssen, T., Teunissen, D. (eds) Urogynaecologie. Praktische huisartsgeneeskunde. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-2409-5_22
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2409-5_22
Published:
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-368-2408-8
Online ISBN: 978-90-368-2409-5
eBook Packages: Dutch language eBook collection