Abstract
This review is devoted to a description of the properties of hybrid membranes composed of high-molecular cation exchangers and nanoparticles of inorganic compounds. The techniques for preparing hybrid membranes, their conductive properties under high and low humidity, the selectivity of transport processes, and the mechanical characteristics are discussed. These properties are considered on the basis of a recently developed model of the semielasticity of membrane pore walls that was proposed to explain changes in membrane ionic conductivity. In this review, this model advanced further toward an explanation of other membrane properties, including their selectivity and mechanical strength.
Similar content being viewed by others
References
G. Alberti and M. Casciola, “Composite Membranes for Medium-Temperature Fuel Cells,” Annu. Rev. Mater. Res. 33, 129 (2003).
P. Jannasch, Curr. Opin. Colloid Interface Sci. 8, 96 (2003).
D. J. Jones and J. Roziere, Handbook of Fuel Cells-Fundamentals, Technology and Applications, Vol. 3: Fuel Cell Technology and Applications, Ed. by W. Vielstich, H. A. Gasteiger, and A. Lamm (Wiley, New York, 2003).
T. Xu, J. Membr. Sci. 263, 1 (2005).
A. B. Yaroslavtsev and V. V. Nikonenko, Nanotechnol. Russ. 4, 137 (2009).
A. B. Yaroslavtsev, Russ. Chem. Rev. 78, 1013 (2009).
H. Ahmad, S. K. Kamarudin, U. A. Hasran, and W. R. W. Daud, Int. J. Hydrogen Energy 35, 2160 (2010).
S. J. Peighambardoust, S. Rowshanzamir, and M. Amjadi, Int. J. Hydrogen Energy 35, 9349 (2010).
S. Bose, T. Kuila, T. X. H. Nguyen, N. H. Kim, K.-t. Lau, and J. H. Lee, Prog. Polym. Sci. 36, 813 (2011).
B. P. Tripathi and V. K. Shahi, Prog. Polym. Sci. 36, 945 (2011).
J. Maier, Solid State Chem. 23, 171 (1995).
A. B. Yaroslavtsev, Chemistry of Solids (Nauchn. Mir, Moscow, 2009) [in Russian].
A. B. Yaroslavtsev, Yu. A. Dobrovol’skii, N. S. Shaglaeva, L. A. Frolova, E. V. Gerasimova, and E. A. Sanginov, Russ. Chem. Rev. 81, 191 (2012).
E. Yu. Voropaeva, E. A. Sanginov, V. I. Volkov, A. A. Pavlov, A. S. Shalimov, I. A. Stenina, and A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 53, 1536 (2008).
S. A. Novikova, E. Yu. Safronova, A. A. Lysova, and A. B. Yaroslavtsev, Mendeleev Commun. 20, 156 (2010).
V. A. Gerasin, T. A. Zubova, F. N. Bakhov, A. A. Barannikov, N. D. Merekalova, Yu. M. Korolev, and E. M. Antipov, Ross. Nanotekhnol. 2(1–2), 90 (2007).
A. B. Yaroslavtsev, V. V. Nikonenko, and V. I. Zabolotskii, Russ. Chem. Rev. 72, 393 (2003).
I. A. Stenina, A. B. Yaroslavtsev, Ph. Sistat, G. Pourcelly, and A. I. Rebrov, Desalination 170, 49 (2004).
E. Yu. Voropaeva, I. A. Stenina, and A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 53, 1531 (2008).
E. Yu. Safronova and A. B. Yaroslavtsev, “Nafion-Type Membranes Modified with Modified Silica Nanoparticles,” Solid State Ionics 188, 2012 (in press).
Handbook of Fuel Cells-Fundamentals, Technology and Applications, Vol. 3: Fuel Cell Technology and Applications, Ed. by W. Vielstich and H. A. Gasteiger, and A. Lamm (Wiley, London, 2003).
K. D. Kreuer, S. Paddison, E. Spohr, and M. Schuster, Chem. Rev. 104, 4637 (2004).
C. C. Liang, J. Electrochem. Soc. 120, 1289 (1973).
J. B. Wagner, Mater. Res. Bull. 15, 1691 (1980).
J. Maier, J. Phys. Chem. Solids 46, 309 (1985).
J. Jamnik, H.-U. Habermeier and J. Maier, Phys. B (Amsterdam, Neth.) 204, 57 (1995).
A. A. Lysova, I. A. Stenina, S. V. Dolgopolov, Yu. G. Gorbunova, N. A. Kononenko, and A. B. Yaroslavtsev, Dokl. Phys. Chem. 427, 142 (2009).
E. Yu. Safronova, I. A. Stenina, and A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 55, 13 (2010).
I. A. Stenina, E. Yu. Voropaeva, A. A. Ilyina, and A. B. Yaroslavtsev, Polym. Adv. Technol. 20, 566 (2009).
E. Yu. Voropaeva, I. A. Stenina, and A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 53, 1677 (2008).
S. A. Novikova, G. Yu. Yurkov, and A. B. Yaroslavtsev, Mendeleev Commun. 20, 89 (2010).
T. D. Gierke, G. E. Munn, and F. C. Wilson, J. Polym. Sci., Polym. Phys. 19, 1687 (1981).
W. Y. Hsu and T. D. Gierke, J. Membr. Sci. 13, 307 (1983).
A. B. Yaroslavtsev, Yu. A. Karavanova, and E. Yu. Safronova, Membr. Membr. Tekhnol. 1, 3 (2011).
M. Watanabe, H. Uchida, Y. Seki, and M. Emori, J. Electrochem. Soc. 143, 3847 (1996).
H. Hagihara, H. Uchida, and M. Watanabe, Electrochim. Acta 51, 3979 (2006).
A. K. Sahu, S. Pitchumani, P. Sridhar, and A. K. Shukla, Fuel Cells 9, 139 (2009).
H. Xu, M. Wu, Y. Liu, V. Mittal, F. Kassim, B. Vieth, L. Bonville, H. R. Kunz, and J. M. Fenton, ECS Trans. 3, 561 (2006).
V. Ramani, H. R. Kunz, and J. M. Fenton, J. Membr. Sci. 232, 31 (2004).
E. Yu. Safronova, I. A. Stenina, A. A. Pavlov, V. I. Volkov, G. Yu. Yurkov, A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 55, 152 (2011).
V. I. Volkov, E. V. Volkov, S. V. Timofeev, E. A. Sanginov, A. A. Pavlov, E. Yu. Safronova, I. A. Stenina, A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 55, 318 (2010).
A. B. Yaroslavtsev and D. L. Gorbatchev, J. Mol. Struct. 416, 63 (1997).
A. I. Perepelkina, E. Yu. Safronova, A. S. Shalimov, and A. B. Yaroslavtsev, Membr. Membr. Tekhnol. 2, 27 (2012).
A. S. Shalimov, S. A. Novikova, I. A. Stenina, and A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 51, 700 (2006).
S. A. Novikova, G. Yu. Yurkov, and A. B. Yaroslavtsev, Inorg. Mater. 46, 793 (2010).
A. A. Lysova, I. A. Stenina, Yu. G. Gorbunova, N. A. Kononenko, and A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Electrochem. 47, 579 (2011).
Yu. A. Karavanova, Z. M. Kas’kova, A. G. Veresov, and A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 55, 479 (2010).
R. Jiang, H. R. Kunz, and J. M. Fenton, J. Membr. Sci. 272, 116 (2006).
A. D’ Epifanio, B. Mecher, E. Fabbri, A. Rainer, E. Traversa, and S. Licoccia, J. Electrochem. Soc. 154, B1148 (2007).
Y. Tominaga, I.-C. Hong, S. Asai, and M. Sumita, J. Power Sources 171, 530 (2007).
S. Ren, G. Sun, C. Li, Z. Liang, Z. Wu, W. Jin, X. Qin, and X. Yang, J. Membr. Sci. 282, 450 (2006).
H. Tang, Z. Wan, M. Pan, and S. P. Jiang, Electrochem. Commun. 9, 2003 (2007).
K. T. Adjemian, S. Srinivasan, J. Benziger, and A. B. Bocarsly, J. Power Sources 109, 356 (2002).
K. T. Adjemian, S. J. Lee, S. Srinivasan, J. Benziger, and A. B. Bocarsly, J. Electrochem. Soc. 149, A256 (2002).
Y.-F. Lin, C.-Y. Yen, C.-C. M. Ma, S.-H. Liao, C.-H. Lee, Y.-H. Hsiao, and H.-P. Lin, J. Power Sources 171, 388 (2007).
B. P. Ladewig, R. B. Knott, A. J. Hill, J. D. Riches, J. W. White, D. J. Martin, J. C. D. Costa, and G. Q. Lu, Chem. Mater. 19, 2372 (2007).
F. Pereira, K. Valle, P. Belleville, A. Morin, S. Lambert, and C. Sanchez, Chem. Mater. 20, 1710 (2008).
C. Li, G. Sun, S. Ren, J. Liu, Q. Wang, Z. Wu, H. Sun, and W. Jin, J. Membr. Sci. 272, 50 (2006).
P. Staiti, A. S. Arico, V. Baglio, F. Lufrano, E. Passalacqua, and V. Antonucci, Solid State Ionics 145, 101 (2001).
W. Xu, T. Lu, C. Liu, and W. Xing, Electrochim. Acta 50, 3280 (2005).
J. Shan, G. Vaivars, H. Luo, R. Mohamed, and V. Linkov, Pure Appl. Chem. 78, 1781 (2006).
C. H. Rhee, Y. Kim, J. S. Lee, H. K. Kim, and H. Chang, J. Power Sources 159, 1015 (2006).
Y. S. Choi, T. K. Kim, E. A. Kim, S. H. Joo, C. Pak, Y. H. Lee, H. Chang, and D. Seung, Adv. Mater. 20, 2341 (2008).
B. A. Holmberg, X. Wang, and Y. S. Yan, Microporous Mesoporous Mater. 74, 189 (2004).
Z. Chen, B. Holmberg, W. Li, X. Wang, W. Deng, R. Munoz, and Y. Yan, Chem. Mater. 18, 5669 (2006).
N. F. Uvarov, Composition Solid Electrolytes (Sib. Otd. Ross. Akad. Nauk, Novosibirsk, 2008) [in Russian].
V. V. Nikonenko, A. B. Yaroslavtsev, and G. Pourcelly, “Ion Transfer in and through Charged Membranes. Structure, Properties, Theory,” in Ionic Interactions in Natural and Synthetic Macromolecules, Ed. by A. Ciferri and A. Perico (Wiley, New Jersey, 2012), Chap. 9, p. 267.
Perfluorinated Ionomer Membranes, Ed. by A. Eisenberg and H. L. Yager (Am. Chem. Soc., Washington, 1982).
Yu. A. Panshin, S. G. Malkevich, and Ts. S. Dunaevskaya, Fluoroplasts (Khimiya, Leningrad, 1978) [in Russian].
T. A. Zawodzinski, J. M. Neeman, L. O. Sillerud, and S. Cottesfeld, J. Phys. Chem. 95, 6040 (1991).
Y. Zhang, H. Zhang, C. Bi, and X. Zhu, Electrochim. Acta 53, 4096 (2008).
F. Lufrano, V. Baglio, P. Staiti, A. Arico, and V. Antonucci, Desalination 199, 283 (2006).
L. M. de Carvalho, A. R. Tan, and G. A. de Souza, J. Appl. Polym. Sci. 110, 1690 (2008).
W.-B. Yang, H. Zhu, M. Wang, and S.-C. Zhang, J. Funct. Mater. 38, 2077 (2007).
N. H. Jalani, K. Dunn, and R. Datta, Electrochim. Acta 51, 553 (2005).
V. S. Silva, B. Ruffmann, H. Silva, V. B. Silva, A. Mendes, L. M. Madeira, and S. Nunes, J. Membr. Sci. 284, 137 (2006).
Z.-G. Shao, H. Xu, I.-M. Hsing, and H. Zhang, Chem. Eng. Commun. 194, 667 (2007).
C. Yang, S. Srinivasan, A. S. Arico, P. Creti, V. Baglio, and V. Antonucci, Electrochem. Solid State Lett. 4, A31 (2001).
P. Costamagna, C. Yang, A. B. Bocarsly, and S. Srinivasan, Electrochim. Acta. 47, 1023 (2002).
C. Yang, S. Srinivasan, A. B. Bocarsly, S. Tulyani, and J. B. Benziger, J. Membr. Sci. 237, 145 (2004).
G. Alberti, M. Casciola, D. Capitani, A. Donnadio, R. Narducci, M. Pica, and M. Sganappa, Electrochim. Acta 52, 8125 (2007).
S. Sang, Q. Wu, and K. Huang, J. Membr. Sci. 305, 118 (2007).
A. I. Fomenkov, I. Yu. Pinus, A. S. Peregudov, Ya. V. Zubavichus, A. R. Khokhlov, and A. B. Yaroslavtsev, Polym. Sci., Ser. B 49, 177 (2007).
A. S. Shalimov, A. I. Perepelkina, I. A. Stenina, A. I. Rebrov, A. B. Yaroslavtsev, Russ. J. Inorg. Chem. 54, 356 (2009).
K. Tasaki, R. DeSousa, H. B. Wang, J. Gasa, V. A. Venkatesan, P. Pugazhendhi, and R. O. Loutfy, J. Membr. Sci. 281, 570 (2006).
Y. H. Liu, B. L. Yi, Z. G. Shao, D. M. Xing, H. M. Zhang, Electrochem. Solid State 9, A356 (2006).
Z.-G. Shao, P. Joghee, and I.-M. Hsing, J. Membr. Sci. 229, 43 (2004).
H.-J. Kim, Y.-G. Shul, and H. Han, J. Power Sources 158, 137 (2006).
G. Ye, C. A. Hayden, and G. R. Goward, Macromolecules 40, 1529 (2007).
L. Wang, B. L. Yi, H. M. Zhang, and D. M. Xing, Electrochim. Acta 52, 5479 (2007).
V. Ramani, H. R. Kunz, and J. M. Fenton, J. Membr. Sci. 279, 506 (2006).
A. Mahreni, A. B. Mohamad, A. A. H. Kadhum, W. R. W. Daud, and S. E. Iyuke, J. Membr. Sci. 327, 32 (2009).
M. Helen, B. Viswanathan, and S. S. Murthy, J. Membr. Sci. 292, 98 (2007).
V. Ramani, H. R. Kunz, and J. M. Fenton, Electrochim. Acta 50, 1181 (2005).
V. Ramani, H. R. Kunz, and J. M. Fenton, J. Power Sources 152, 182 (2005).
M. Amirinejad, S. S. Madaeni, M. A. Navarra, E. Rafiee, and B. Scrosati, J. Power Sources 196, 988 (2011).
Y. Xiang, M. Yang, J. Zhang, F. Lan, and S. Lu, J. Membr. Sci. 368, 241 (2011).
V. Ramani, H. R. Kunz, and J. M. Fenton, J. Membr. Sci. 266, 110 (2005).
L. Li and Y. Wang, J. Power Sources 162, 541 (2006).
J. T. Hinatsu, M. Mizuhata, and H. Takenaka, J. Electrochem. Soc. 141, 1493 (1994).
P. Genova-Dimitrova, B. Baradie, D. Foscallo, C. Poinsignon, and J. Y. Sanchez, J. Membr. Sci. 185, 59 (2001).
M. Yamada and I. Honmia, J. Phys. Chem. B 110, 20486 (2006).
Z. Wang, H. Ni, C. Zhao, X. Li, T. Fu, and H. Na, J. Polym. Sci., Part B: Polym. Phys. 44, 1967 (2006).
R. Kannan, B. A. Kakade, and V. K. Pillai, Angew. Chem., Int. Ed. Engl. 47, 2653 (2008).
I. A. Stenina, A. A. Il’ina, I. Yu. Pinus, V. G. Sergeev, and A. B. Yaroslavtsev, Russ. Chem. Bull. 57, 2261 (2008).
N. P. Berezina, A. A.-R. Kubaisy, S. V. Timofeev, and L. V. Karpenko, J. Solid State Electrochem. 11, 378 (2006).
N. P. Berezina, N. A. Kononenko, N. V. Loza, and A. A.-R. Sycheva, Russ. J. Electrochem. 43, 1340 (2007).
Ch. Kittel’, Introduction to Physics of Solids (Nauka, Moscow, 1978) [in Russian].
V. I. Zabolotskii, K. V. Protasov, M. V. Shapafan, and A. B. Yaroslavtsev, Pat. Appl. No. 2010150228/05 (072502), Russia (December 7, 2010).
O. V. Bobreshova, A. V. Parshina, K. A. Polumestnaya, E. Yu. Safronova, K. Yu. Yankina, and A. B. Yaroslavtsev, Mendeleev Commun. 22(2), 83 (2012).
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Original Russian Text © A.B. Yaroslavtsev, 2012, published in Rossiiskie Nanotekhnologii, 2012, Vol. 7, Nos. 9–10.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Yaroslavtsev, A.B. Correlation between the properties of hybrid ion-exchange membranes and the nature and dimensions of dopant particles. Nanotechnol Russia 7, 437–451 (2012). https://doi.org/10.1134/S1995078012050175
Received:
Accepted:
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1134/S1995078012050175