Abstract
The modern concepts of programmed cell death (PCD) in plants are reviewed as compared to PCD (apoptosis) in animals. Special attention is focused on considering the potential mechanisms of implementation of this fundamental biological process and its participants. In particular, the proteolytic enzymes involved in PCD in animals (caspases) and plants (phytaspases) are compared. Emphasis is put on elucidation of both common features and substantial differences of PCD implementation in plants and animals.
Similar content being viewed by others
Abbreviations
- AFC:
-
7-amino-4-trifluoromethyl-coumarin
- AMC:
-
7-amino-4-methylcoumarin
- AtMC:
-
Arabidopsis thaliana metacaspase
- CHO:
-
aldehyde group
- CMK:
-
chloromethylketone
- FMK:
-
fluoromethylketone
- HR:
-
hypersensitive response
- PCD:
-
programmed cell death
- TMV:
-
tobacco mosaic virus
- VPE:
-
vacuolar processing enzyme
References
Kerr, J. F., Wyllie, A. H., and Currie, A. R. (1972) Br. J. Cancer, 26, 239–257.
Nicholson, D. W., and Thornberry, N. A. (1997) Trends Biochem. Sci., 22, 299–306.
Williams, B., and Dickman, M. (2008) Mol. Plant Pathol., 9, 531–544.
Reape, T. J., Molony, E. M., and McCabe, P. F. (2008) J. Exp. Bot., 59, 435–444.
Reape, T. J., and McCabe, P. F. (2010) Apoptosis, 15, 249–256.
Bonneau, L., Ge, Y., Drury, G. E., and Gallois, P. (2008) J. Exp. Bot., 59, 491–499.
Degterev, A., Boyce, M., and Yuan, J. (2003) Oncogene, 22, 8543–8567.
Walker, N. P., Talanian, R. V., Brady, K. D., Dang, L. C., Bump, N. J., Ferenz, C. R., Franklin, S., Ghayur, T., Hackett, M. C., Hammill, L. D., et al. (1994) Cell, 78, 343–352.
Thornberry, N. A., Rano, T. A., Peterson, E. P., Rasper, D. M., Timkey, T., Garcia-Calvo, M., Houtzager, V. M., Nordstrom, P. A., Roy, S., Vaillancourt, J. P., Chapman, K. T., and Nicholson, D. W. (1997) J. Biol. Chem., 272, 17907–17911.
Talanian, R. V., Quinlan, C., Trautz, S., Hackett, M. C., Mankovich, J. A., Banach, D., Ghayur, T., Brady, K. D., and Wong, W. W. (1997) J. Biol. Chem., 272, 9677–9682.
Luo, X., Budihardjo, I., Zou, H., Slaughter, C., and Wang, X. (1998) Cell, 94, 481–490.
Li, H., Zhu, H., Xu, C. J., and Yuan, J. (1998) Cell, 94, 491–501.
Liu, X., Zou, H., Slaughter, C., and Wang, X. (1997) Cell, 89, 175–184.
Enari, M., Sakahira, H., Yokoyama, H., Okawa, K., Iwamatsu, A., and Nagata, S. (1998) Nature, 391, 43–50.
Sakahira, H., Enari, M., and Nagata, S. (1998) Nature, 391, 96–99.
Timmer, J. C., and Salvesen, G. S. (2007) Cell Death Differ., 14, 66–72.
Juo, P., Kuo, C. J., Yuan, J., and Blenis, J. (1998) Curr. Biol., 8, 1001–1008.
Slee, E. A., Harte, M. T., Kluck, R. M., Wolf, B. B., Casiano, C. A., Newmeyer, D. D., Wang, H. G., Reed, J. C., Nicholson, D. W., Alnemri, E. S., Green, D. R., and Martin, S. J. (1999) J. Cell Biol., 144, 281–292.
Chun, H. J., Zheng, L., Ahmad, M., Wang, J., Speirs, C. K., Siegel, R. M., Dale, J. K., Puck, J., Davis, J., Hall, C. G., Skoda-Smith, S., Atkinson, T. P., Straus, S. E., and Lenardo, M. J. (2002) Nature, 419, 395–399.
Salmena, L., Lemmers, B., Hakem, A., Matysiak-Zablocki, E., Murakami, K., Au, P. Y., Berry, D. M., Tamblyn, L., Shehabeldin, A., Migon, E., Wakeham, A., Bouchard, D., Yeh, W. C., McGlade, J. C., Ohashi, P. S., and Hakem, R. (2003) Genes Dev., 17, 883–895.
Beisner, D. R., Ch’en, I. L., Kolla, R. V., Hoffmann, A., and Hedrick, S. M. (2005) J. Immunol., 175, 3469–3473.
Su, H., Bidere, N., Zheng, L., Cubre, A., Sakai, K., Dale, J., Salmena, L., Hakem, R., Straus, S., and Lenardo, M. (2005) Science, 307, 1465–1468.
Kang, T. B., Ben-Moshe, T., Varfolomeev, E. E., Pewzner-Jung, Y., Yogev, N., Jurewicz, A., Waisman, A., Brenner, O., Haffner, R., Gustafsson, E., Ramakrishnan, P., Lapidot, T., and Wallach, D. (2004) J. Immunol., 173, 2976–2984.
Fernando, P., Kelly, J. F., Balazsi, K., Slack, R. S., and Megeney, L. A. (2002) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 99, 11025–11030.
Miura, M., Chen, X. D., Allen, M. R., Bi, Y., Gronthos, S., Seo, B. M., Lakhani, S., Flavell, R. A., Feng, X. H., Robey, P. G., Young, M., and Shi, S. (2004) J. Clin. Invest., 114, 1704–1713.
Howard, A. D., Kostura, M. J., Thornberry, N., Ding, G. J., Limjuco, G., Weidner, J., Salley, J. P., Hogquist, K. A., Chaplin, D. D., Mumford, R. A., et al. (1991) J. Immunol., 147, 2964–2969.
Sleath, P. R., Hendrickson, R. C., Kronheim, S. R., March, C. J., and Black, R. A. (1990) J. Biol. Chem., 265, 14526–14528.
Zhang, Y., Center, D. M., Wu, D. M., Cruikshank, W. W., Yuan, J., Andrews, D. W., and Kornfeld, H. (1998) J. Biol. Chem., 273, 1144–1149.
Riedl, S. J., and Shi, Y. (2004) Nat. Rev. Mol. Cell. Biol., 5, 897–907.
Lavrik, I., Golks, A., and Krammer, P. H. (2005) J. Cell Sci., 118, 265–267.
Varfolomeev, E. E., Schuchmann, M., Luria, V., Chiannilkulchai, N., Beckmann, J. S., Mett, I. L., Rebrikov, D., Brodianski, V. M., Kemper, O. C., Kollet, O., Lapidot, T., Soffer, D., Sobe, T., Avraham, K. B., Goncharov, T., Holtmann, H., Lonai, P., and Wallach, D. (1998) Immunity, 9, 267–276.
Hockenbery, D., Nunez, G., Milliman, C., Schreiber, R. D., and Korsmeyer, S. J. (1990) Nature, 348, 334–336.
Boise, L. H., Gonzalez-Garcia, M., Postema, C. E., Ding, L., Lindsten, T., Turka, L. A., Mao, X., Nunez, G., and Thompson, C. B. (1993) Cell, 74, 597–608.
Adams, J. M., and Cory, S. (1998) Science, 281, 1322–1326.
Oltvai, Z. N., Milliman, C. L., and Korsmeyer, S. J. (1993) Cell, 74, 609–619.
Chittenden, T., Harrington, E. A., O’Connor, R., Flemington, C., Lutz, R. J., Evan, G. I., and Guild, B. C. (1995) Nature, 374, 733–736.
Kiefer, M. C., Brauer, M. J., Powers, V. C., Wu, J. J., Umansky, S. R., Tomei, L. D., and Barr, P. J. (1995) Nature, 374, 736–739.
Yang, E., Zha, J., Jockel, J., Boise, L. H., Thompson, C. B., and Korsmeyer, S. J. (1995) Cell, 80, 285–291.
Wang, K., Yin, X. M., Chao, D. T., Milliman, C. L., and Korsmeyer, S. J. (1996) Genes Dev., 10, 2859–2869.
Chipuk, J. E., and Green, D. R. (2008) Trends Cell Biol., 18, 157–164.
Riedl, S. J., and Salvesen, G. S. (2007) Nat. Rev. Mol. Cell. Biol., 8, 405–413.
Zou, H., Henzel, W. J., Liu, X., Lutschg, A., and Wang, X. (1997) Cell, 90, 405–413.
Liu, X., Kim, C. N., Yang, J., Jemmerson, R., and Wang, X. (1996) Cell, 86, 147–157.
Li, P., Nijhawan, D., Budihardjo, I., Srinivasula, S. M., Ahmad, M., Alnemri, E. S., and Wang, X. (1997) Cell, 91, 479–489.
Yuan, S., Yu, X., Topf, M., Ludtke, S. J., Wang, X., and Akey, C. W. (2010) Structure, 18, 571–583.
Lakhani, S. A., Masud, A., Kuida, K., Porter, G. A., Jr., Booth, C. J., Mehal, W. Z., Inayat, I., and Flavell, R. A. (2006) Science, 311, 847–851.
Shi, Y. (2002) Mol. Cell, 9, 459–470.
Wang, S., Miura, M., Jung, Y., Zhu, H., Gagliardini, V., Shi, L., Greenberg, A. H., and Yuan, J. (1996) J. Biol. Chem., 271, 20580–20587.
Lin, X. Y., Choi, M. S., and Porter, A. G. (2000) J. Biol. Chem., 275, 39920–39926.
Eckhart, L., Ban, J., Fischer, H., and Tschachler, E. (2000) Biochem. Biophys. Res. Commun., 277, 655–659.
Cardone, M. H., Roy, N., Stennicke, H. R., Salvesen, G. S., Franke, T. F., Stanbridge, E., Frisch, S., and Reed, J. C. (1998) Science, 282, 1318–1321.
Allan, L. A., Morrice, N., Brady, S., Magee, G., Pathak, S., and Clarke, P. R. (2003) Nat. Cell. Biol., 5, 647–654.
Deveraux, Q. L., and Reed, J. C. (1999) Genes Dev., 13, 239–252.
Fesik, S. W., and Shi, Y. (2001) Science, 294, 1477–1478.
Shiozaki, E. N., Chai, J., Rigotti, D. J., Riedl, S. J., Li, P., Srinivasula, S. M., Alnemri, E. S., Fairman, R., and Shi, Y. (2003) Mol. Cell, 11, 519–527.
Chai, J., Shiozaki, E., Srinivasula, S. M., Wu, Q., Datta, P., Alnemri, E. S., and Shi, Y. (2001) Cell, 104, 769–780.
Yang, Q. H., Church-Hajduk, R., Ren, J., Newton, M. L., and Du, C. (2003) Genes Dev., 17, 1487–1496.
Srinivasula, S. M., Gupta, S., Datta, P., Zhang, Z., Hegde, R., Cheong, N., Fernandes-Alnemri, T., and Alnemri, E. S. (2003) J. Biol. Chem., 278, 31469–31472.
Bump, N. J., Hackett, M., Hugunin, M., Seshagiri, S., Brady, K., Chen, P., Ferenz, C., Franklin, S., Ghayur, T., Li, P., et al. (1995) Science, 269, 1885–1888.
Xue, D., and Horvitz, H. R. (1995) Nature, 377, 248–251.
Zhou, Q., Snipas, S., Orth, K., Muzio, M., Dixit, V. M., and Salvesen, G. S. (1997) J. Biol. Chem., 272, 7797–7800.
Drew, M. C., He, C. J., and Morgan, P. W. (2000) Trends Plant Sci., 5, 123–127.
Gunawardena, A. H. (2008) J. Exp. Bot., 59, 445–451.
Rubinstein, B. (2000) Plant Mol. Biol., 44, 303–318.
Fukuda, H. (1996) Annu. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol., 47, 299–325.
Greenberg, J. T. (1996) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 93, 12094–12097.
Van Doorn, W. G., Beers, E. P., Dangl, J. L., Franklin-Tong, V. E., Gallois, P., Hara-Nishimura, I., Jones, A. M., Kawai-Yamada, M., Lam, E., Mundy, J., Mur, L. A., Petersen, M., Smertenko, A., Taliansky, M., Van Breusegem, F., Wolpert, T., Woltering, E., Zhivotovsky, B., and Bozhkov, P. V. (2011) Cell Death Differ., 18, 1241–1246.
Curtis, M. J., and Wolpert, T. J. (2004) Plant J., 38, 244–259.
Dangl, J. L., and Jones, J. D. (2001) Nature, 411, 826–833.
Lam, E., Kato, N., and Lawton, M. (2001) Nature, 411, 848–853.
Hammond-Kosack, K. E., and Jones, J. D. (1997) Annu. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol., 48, 575–607.
Hutcheson, S. W. (1998) Annu. Rev. Phytopathol., 36, 59–90.
Hara-Nishimura, I., and Hatsugai, N. (2011) Cell Death Differ., 18, 1298–1304.
Hatsugai, N., Kuroyanagi, M., Nishimura, M., and Hara-Nishimura, I. (2006) Apoptosis, 11, 905–911.
Hatsugai, N., Iwasaki, S., Tamura, K., Kondo, M., Fuji, K., Ogasawara, K., Nishimura, M., and Hara-Nishimura, I. (2009) Genes Dev., 23, 2496–2506.
Kisselev, A. F., Garcia-Calvo, M., Overkleeft, H. S., Peterson, E., Pennington, M. W., Ploegh, H. L., Thornberry, N. A., and Goldberg, A. L. (2003) J. Biol. Chem., 278, 35869–35877.
Gu, C., Kolodziejek, I., Misas-Villamil, J., Shindo, T., Colby, T., Verdoes, M., Richau, K. H., Schmidt, J., Overkleeft, H. S., and van der Hoorn, R. A. (2010) Plant J., 62, 160–170.
Lincoln, J. E., Richael, C., Overduin, B., Smith, K., Bostock, R., and Gilchrist, D. G. (2002) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 99, 15217–15221.
Del Pozo, O., and Lam, E. (2003) Mol. Plant Microbe Interact., 16, 485–494.
Hansen, G. (2000) Mol. Plant Microbe Interact., 13, 649–657.
Danon, A., Rotari, V. I., Gordon, A., Mailhac, N., and Gallois, P. (2004) J. Biol. Chem., 279, 779–787.
Dickman, M. B., Park, Y. K., Oltersdorf, T., Li, W., Clemente, T., and French, R. (2001) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 98, 6957–6962.
Shaw, E. (1990) Adv. Enzymol., 63, 271–347.
Del Pozo, O., and Lam, E. (1998) Curr. Biol., 8, 1129–1132.
Uren, A. G., O’Rourke, K., Aravind, L. A., Pisabarro, M. T., Seshagiri, S., Koonin, E. V., and Dixit, V. M. (2000) Mol. Cell, 6, 961–967.
Aravind, L., and Koonin, E. V. (2002) Proteins, 46, 355–367.
Tsiatsiani, L., Van Breusegem, F., Gallois, P., Zavialov, A., Lam, E., and Bozhkov, P. V. (2011) Cell Death Differ., 18, 1279–1288.
Vercammen, D., van de Cotte, B., De Jaeger, G., Eeckhout, D., Casteels, P., Vandepoele, K., Vandenberghe, I., Van Beeumen, J., Inze, D., and Van Breusegem, F. (2004) J. Biol. Chem., 279, 45329–45336.
Watanabe, N., and Lam, E. (2011) J. Biol. Chem., 286, 10027–10040.
Bozhkov, P. V., Filonova, L. H., Suarez, M. F., Helmersson, A., Smertenko, A. P., Zhivotovsky, B., and von Arnold, S. (2004) Cell Death Differ., 11, 175–182.
Suarez, M. F., Filonova, L. H., Smertenko, A., Savenkov, E. I., Clapham, D. H., von Arnold, S., Zhivotovsky, B., and Bozhkov, P. V. (2004) Curr. Biol., 14, R339–R340.
Bozhkov, P. V., Suarez, M. F., Filonova, L. H., Daniel, G., Zamyatnin, A. A., Jr., Rodriguez-Nieto, S., Zhivotovsky, B., and Smertenko, A. (2005) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 102, 14463–14468.
Watanabe, N., and Lam, E. (2005) J. Biol. Chem., 280, 14691–14699.
Vercammen, D., Belenghi, B., van de Cotte, B., Beunens, T., Gavigan, J. A., De Rycke, R., Brackenier, A., Inze, D., Harris, J. L., and Van Breusegem, F. (2006) J. Mol. Biol., 364, 625–636.
Vercammen, D., Declercq, W., Vandenabeele, P., and Van Breusegem, F. (2007) J. Cell Biol., 179, 375–380.
Carmona-Gutierrez, D., Frohlich, K. U., Kroemer, G., and Madeo, F. (2010) Cell Death Differ., 17, 377–378.
Enoksson, M., and Salvesen, G. S. (2010) Cell Death Differ., 17, 1221.
He, R., Drury, G. E., Rotari, V. I., Gordon, A., Willer, M., Farzaneh, T., Woltering, E. J., and Gallois, P. (2008) J. Biol. Chem., 283, 774–783.
Watanabe, N., and Lam, E. (2011) Plant J., 66, 969–982.
Coll, N. S., Vercammen, D., Smidler, A., Clover, C., Van Breusegem, F., Dangl, J. L., and Epple, P. (2010) Science, 330, 1393–1397.
Sundstrom, J. F., Vaculova, A., Smertenko, A. P., Savenkov, E. I., Golovko, A., Minina, E., Tiwari, B. S., Rodriguez-Nieto, S., Zamyatnin, A. A., Jr., Valineva, T., Saarikettu, J., Frilander, M. J., Suarez, M. F., Zavialov, A., Stahl, U., Hussey, P. J., Silvennoinen, O., Sundberg, E., Zhivotovsky, B., and Bozhkov, P. V. (2009) Nat. Cell. Biol., 11, 1347–1354.
Hiraiwa, N., Nishimura, M., and Hara-Nishimura, I. (1999) FEBS Lett., 447, 213–216.
Kuroyanagi, M., Nishimura, M., and Hara-Nishimura, I. (2002) Plant Cell Physiol., 43, 143–151.
Hatsugai, N., Kuroyanagi, M., Yamada, K., Meshi, T., Tsuda, S., Kondo, M., Nishimura, M., and Hara-Nishimura, I. (2004) Science, 305, 855–858.
Rojo, E., Martin, R., Carter, C., Zouhar, J., Pan, S., Plotnikova, J., Jin, H., Paneque, M., Sanchez-Serrano, J. J., Baker, B., Ausubel, F. M., and Raikhel, N. V. (2004) Curr. Biol., 14, 1897–1906.
Kuroyanagi, M., Yamada, K., Hatsugai, N., Kondo, M., Nishimura, M., and Hara-Nishimura, I. (2005) J. Biol. Chem., 280, 32914–32920.
Bosch, M., Poulter, N. S., Perry, R. M., Wilkins, K. A., and Franklin-Tong, V. E. (2010) Plant Mol. Biol., 74, 381–393.
Hara-Nishimura, I., Hatsugai, N., Nakaune, S., Kuroyanagi, M., and Nishimura, M. (2005) Curr. Opin. Plant Biol., 8, 404–408.
Chichkova, N. V., Kim, S. H., Titova, E. S., Kalkum, M., Morozov, V. S., Rubtsov, Y. P., Kalinina, N. O., Taliansky, M. E., and Vartapetian, A. B. (2004) Plant Cell, 16, 157–171.
Chichkova, N. V., Shaw, J., Galiullina, R. A., Drury, G. E., Tuzhikov, A. I., Kim, S. H., Kalkum, M., Hong, T. B., Gorshkova, E. N., Torrance, L., Vartapetian, A. B., and Taliansky, M. (2010) EMBO J., 29, 1149–1161.
Chichkova, N. V., Galiullina, R. A., Taliansky, M. E., and Vartapetian, A. B. (2008) Plant Stress, 2, 89–95.
Pitzschke, A., and Hirt, H. (2010) EMBO J., 29, 1021–1032.
Howard, E. A., Zupan, J. R., Citovsky, V., and Zambryski, P. C. (1992) Cell, 68, 109–118.
Reavy, B., Bagirova, S., Chichkova, N. V., Fedoseeva, S. V., Kim, S. H., Vartapetian, A. B., and Taliansky, M. E. (2007) Plant Cell Rep., 26, 1215–1219.
Schaller, A. (2004) Planta, 220, 183–197.
Ottmann, C., Rose, R., Huttenlocher, F., Cedzich, A., Hauske, P., Kaiser, M., Huber, R., and Schaller, A. (2009) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 106, 17223–17228.
Rautengarten, C., Steinhauser, D., Bussis, D., Stintzi, A., Schaller, A., Kopka, J., and Altmann, T. (2005) PLoS Comput. Biol., 1, e40.
Tripathi, L. P., and Sowdhamini, R. (2006) BMC Genomics, 7, 200.
Steiner, D. F. (1998) Curr. Opin. Chem. Biol., 2, 31–39.
Seidah, N. G., Mayer, G., Zaid, A., Rousselet, E., Nassoury, N., Poirier, S., Essalmani, R., and Prat, A. (2008) Int. J. Biochem. Cell. Biol., 40, 1111–1125.
Coffeen, W. C., and Wolpert, T. J. (2004) Plant Cell, 16, 857–873.
Curtis, M. J., and Wolpert, T. J. (2002) Plant J., 29, 295–312.
Navarre, D. A., and Wolpert, T. J. (1999) Plant Cell, 11, 237–249.
Vartapetian, A. B., Tuzhikov, A. I., Chichkova, N. V., Taliansky, M., and Wolpert, T. J. (2011) Cell Death Differ., 18, 1289–1297.
Chichkova, N. V., Tuzhikov, A. I., Taliansky, M., and Vartapetian, A. B. (2012) Physiol. Plant., 145, 77–84.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Original Russian Text © A. S. Fomicheva, A. I. Tuzhikov, R. E. Beloshistov, S. V. Trusova, R. A. Galiullina, L. V. Mochalova, N. V. Chichkova, A. B. Vartapetian, 2012, published in Uspekhi Biologicheskoi Khimii, 2012, Vol. 52, pp. 97–126.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Fomicheva, A.S., Tuzhikov, A.I., Beloshistov, R.E. et al. Programmed cell death in plants. Biochemistry Moscow 77, 1452–1464 (2012). https://doi.org/10.1134/S0006297912130044
Received:
Revised:
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1134/S0006297912130044