Skip to main content
Top

2017 | OriginalPaper | Hoofdstuk

23. Overbelasting van de mantelzorg, ontspoorde zorg en ouderenmishandeling

Auteur : Rolinka Schim van der Loeff-van Veen

Gepubliceerd in: Geriatrie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Mantelzorg is de zorgende activiteit die ten dienste staat aan iemand uit de naaste omgeving die (chronisch) ziek en/of hulpbehoevend is. Van de 65-plussers is 15 % mantelzorger, voor gemiddeld zes uur per week, dit percentage zal stijgen aangezien het overheid zich terugtrekt en gemeentebeleid gericht is op het stimuleren van de eigen kracht van het informele zorgnetwerk. In 2013 ging bij 450.000 mantelzorgers de zorgverlening ten koste van de eigen gezondheid of leverde deze conflicten op. Overbelasting kan door wisselwerking van verschillende etiologische factoren leiden tot ontsporing van de zorg (onbedoeld tekort doen) en ouderenmishandeling (bedoeld tekort doen). Ook zorgverleners maken zich schuldig aan mishandeling. Verpleegkundigen hebben een signalerende taak bij ontsporing en mishandeling, zij kunnen deze helpen verminderen of voorkomen. Ouderenmishandeling moet altijd worden gemeld bij het Landelijk Meldpunt Zorg als gaat om verdenking door professionals of in andere gevallen bij ‘Veilig Thuis’.
Literatuur
go back to reference Actieplan ‘Ouderen in veilige handen’. Brief aan de Tweede Kamer van 11 maart 2011, Kamerstukken II 2010/11, 29389, 30. Actieplan ‘Ouderen in veilige handen’. Brief aan de Tweede Kamer van 11 maart 2011, Kamerstukken II 2010/11, 29389, 30.
go back to reference Boer, A. de., Oudijk, D., Timmermans, J., & Pot, A. M. (2012). Ervaren belasting door mantelzorg. Boer, A. de., Oudijk, D., Timmermans, J., & Pot, A. M. (2012). Ervaren belasting door mantelzorg.
go back to reference Kruijswijk, W., Hermans, M., & Rooijen, H. van. (2010). Mannen en mantelzorg, niet te missen! Movisie (2016) via: https://www.movisie.nl/publicaties (geraadpleegd juni, 2016) Mantelzorg uit de doeken. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. Kruijswijk, W., Hermans, M., & Rooijen, H. van. (2010). Mannen en mantelzorg, niet te missen! Movisie (2016) via: https://​www.​movisie.​nl/​publicaties (geraadpleegd juni, 2016) Mantelzorg uit de doeken. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau.
go back to reference Meer, P. van der. (2013). Zwitserlevengevoel? Of gewoon goed? Onderzoek senioren. Nestor, 11(1/2), 35–37. Meer, P. van der. (2013). Zwitserlevengevoel? Of gewoon goed? Onderzoek senioren. Nestor, 11(1/2), 35–37.
go back to reference Pot, A. M., Dyck, R. van., & Deeg, D. J. H. (1995). Ervaren druk door informele zorg; constructie van een schaal. Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie, 26, 214–219.PubMed Pot, A. M., Dyck, R. van., & Deeg, D. J. H. (1995). Ervaren druk door informele zorg; constructie van een schaal. Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie, 26, 214–219.PubMed
go back to reference Robinson, B. (1983). Validation of a Caregiver Strain Index. Journal of Gerontology, 38, 344–348.CrossRefPubMed Robinson, B. (1983). Validation of a Caregiver Strain Index. Journal of Gerontology, 38, 344–348.CrossRefPubMed
go back to reference Sociaal en Cultureel Planbureau. Verbeek-Oudijk, D., & Woittiez, I. (2015). Thuiszorguitgaven en informele hulp Relatie tussen veranderingen in de thuiszorguitgaven en het gebruik van informele hulp. SCP-publicatie 2016-14 Den Haag Sociaal en Cultureel Planbureau. Verbeek-Oudijk, D., & Woittiez, I. (2015). Thuiszorguitgaven en informele hulp Relatie tussen veranderingen in de thuiszorguitgaven en het gebruik van informele hulp. SCP-publicatie 2016-14 Den Haag
go back to reference Verbeek-Oudijk, D., & Woittiez, I. (2016). Thuiszorguitgaven en informele hulp Relatie tussen veranderingen in de thuiszorguitgaven en het gebruik van informele hulp. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. Verbeek-Oudijk, D., & Woittiez, I. (2016). Thuiszorguitgaven en informele hulp Relatie tussen veranderingen in de thuiszorguitgaven en het gebruik van informele hulp. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau.
go back to reference Vernooij-Dassen, M. J., Felling, A. J., Brummelkamp, E., Dautzenberg, M. G., Bosch, G. A. van den., & Grol, R. (1999). A short sense of competence questionnaire (SSCQ): measuring the caregiver’s sense of competence. Journal of American Geriatric Society, 47, 256–257. Vernooij-Dassen, M. J., Felling, A. J., Brummelkamp, E., Dautzenberg, M. G., Bosch, G. A. van den., & Grol, R. (1999). A short sense of competence questionnaire (SSCQ): measuring the caregiver’s sense of competence. Journal of American Geriatric Society, 47, 256–257.
go back to reference Zarit, S. H., Reever, K. E., & Bach-Peterson, J. (1980). Relatives of the Impaired Elderly: Correlates of Feelings of Burden. Gerontologist, 20(6), 649–655. Zarit, S. H., Reever, K. E., & Bach-Peterson, J. (1980). Relatives of the Impaired Elderly: Correlates of Feelings of Burden. Gerontologist, 20(6), 649–655.
go back to reference Aalten, P., Jaspers, N., & Jolles, J. (2004). Do caregiver management strategies influence patient behaviour in dementia? International Journal of Geriatric Psychiatry, 19, 85–92.CrossRefPubMed Aalten, P., Jaspers, N., & Jolles, J. (2004). Do caregiver management strategies influence patient behaviour in dementia? International Journal of Geriatric Psychiatry, 19, 85–92.CrossRefPubMed
go back to reference Adriaansen, M., & Buijssen, H. (2005). Hulpverlening aan mantelzorgers, een leerboek voor verpleegkundigen. Amsterdam: Boom. Adriaansen, M., & Buijssen, H. (2005). Hulpverlening aan mantelzorgers, een leerboek voor verpleegkundigen. Amsterdam: Boom.
go back to reference Beek, S. van., Francke, A., & Peeters, J. Advies en informatie vanaf beginfase belangrijk voor mantelzorgers van mensen met dementie. Utrecht/Bunnik: Factsheet Landelijk dementieprogramma. Beek, S. van., Francke, A., & Peeters, J. Advies en informatie vanaf beginfase belangrijk voor mantelzorgers van mensen met dementie. Utrecht/Bunnik: Factsheet Landelijk dementieprogramma.
go back to reference Boer, A. de., & Klerk, M. de. (2013). Informele zorg in Nederland. Een literatuurstudie naar mantelzorg en vrijwilligerswerk in de zorg. Sociaal en Cultureel Planbureau Den Haag. Boer, A. de., & Klerk, M. de. (2013). Informele zorg in Nederland. Een literatuurstudie naar mantelzorg en vrijwilligerswerk in de zorg. Sociaal en Cultureel Planbureau Den Haag.
go back to reference Boer, A. H. de., Woittiez, I. B., & Zonneveld, T. M. (2013). Mantelzorg op waarde geschat. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 91(3), 151–154.CrossRef Boer, A. H. de., Woittiez, I. B., & Zonneveld, T. M. (2013). Mantelzorg op waarde geschat. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 91(3), 151–154.CrossRef
go back to reference Buijssen, H. Mijn moeder lag om 11 uur nog in bed, omgaan met kritiek van familie: negen effectieve strategieën. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Buijssen, H. Mijn moeder lag om 11 uur nog in bed, omgaan met kritiek van familie: negen effectieve strategieën. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Centraal Bureau voor de Statistiek. (2013). 220 duizend Nederlanders voelen zich zwaar belast door mantelzorg. Webpublicatie, 22 april 2013. Voorburg: Centraal Bureau voor de Statistiek. Centraal Bureau voor de Statistiek. (2013). 220 duizend Nederlanders voelen zich zwaar belast door mantelzorg. Webpublicatie, 22 april 2013. Voorburg: Centraal Bureau voor de Statistiek.
go back to reference Constructie van de EDIZ-plus. (2012). Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie (TGG). 43(2), 77–88. Constructie van de EDIZ-plus. (2012). Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie (TGG). 43(2), 77–88.
go back to reference Ghazavi, Z., Heidari, F. G., & Maghsudi, J. (2010). The effects of family education on the caregiver burden of families of elderly with dementia disorders. Journal of Nursing and Midwifery Research, 15(3), 102–108. Ghazavi, Z., Heidari, F. G., & Maghsudi, J. (2010). The effects of family education on the caregiver burden of families of elderly with dementia disorders. Journal of Nursing and Midwifery Research, 15(3), 102–108.
go back to reference Jansen, C. en Morée, M. (2003). Als zorgen even te veel wordt. Ontsporing in de mantelzorg aan ouderen en signaalherkenning. Handboek Thuiszorg, Hoofdstuk C 11.2. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg. Jansen, C. en Morée, M. (2003). Als zorgen even te veel wordt. Ontsporing in de mantelzorg aan ouderen en signaalherkenning. Handboek Thuiszorg, Hoofdstuk C 11.2. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg.
go back to reference Reis, M., & Nahmiash, D. (1998). Validation of the indicators of abuse (IOA) screen. The Gerontologist, 38(4), 471–480.CrossRefPubMed Reis, M., & Nahmiash, D. (1998). Validation of the indicators of abuse (IOA) screen. The Gerontologist, 38(4), 471–480.CrossRefPubMed
go back to reference Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Ministerie van Veiligheid en Justitie. (2014). Justitiële verkenningen ouderenmishandeling. 6/15. Boom juridische uitgevers. Den Haag. Verkregen via www.wodc.nl. Wetenschappelijk Onderzoek en Documentatie Ministerie van Veiligheid en Justitie. (2014). Justitiële verkenningen ouderenmishandeling. 6/15. Boom juridische uitgevers. Den Haag. Verkregen via www.​wodc.​nl.
Metagegevens
Titel
Overbelasting van de mantelzorg, ontspoorde zorg en ouderenmishandeling
Auteur
Rolinka Schim van der Loeff-van Veen
Copyright
2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1660-1_23